Lợi dụng việc sinh viên của các cơ sở giáo dục đại học, cao đẳng trên địa ban thành phố Cần Thơ trong thời gian đầu năm học 2025 - 2026, nhất là các em sinh viên năm thứ nhất vừa nhập học; trong thời gian qua, các đối tượng đã sử dụng chiêu thức lừa đảo gọi điện uy hiếp, khống chế “online” (hay còn được gọi là “bắt cóc online”) để chiếm đoạt tài sản của sinh viên và phụ huynh. Không ít trường hợp sinh viên trên địa bàn thành phố Cần Thơ đã bị vướng vào bẫy lừa đảo công nghệ cao này. Thủ đoạn phổ biến nhất của loại tội phạm này thường được thực hiện qua các bước sau: - Bước 1: Thực hiện các cuộc gọi mạo danh cơ quan Công an, Viện Kiểm sát, Tòa án… (các đối tượng mặc trang phục giống với trang phục của lực lượng Công an, thậm chí có thể tạo dựng các phòng làm việc giống như cơ quan Công an). - Bước 2: Đề nghị sinh viên kết bạn qua Zalo/Messenger để các đối tượng thực hiện cuộc gọi Videocall thông báo sinh viên có liên quan đến một vụ án mua, bán trái phép chất ma túy, rửa tiền, sử dụng trái phép tài khoản ngân hàng… nhằm tác động vào tâm lý, tạo sự hoang mang, lo lắng, hoảng loạn. Yêu cầu sinh viên phải giữ bí mật, không được tiết lộ cho bất kỳ ai, kể cả gia đình, bạn bè, thầy, cô giảng viên. - Bước 3: Yêu cầu sinh viên phải di chuyển khỏi nhà hoặc nơi đang ở, tìm một căn phòng thuộc khách sạn, nhà nghỉ kín đáo. Yêu cầu sinh viên phải cung cấp tài khoản và mật khẩu tài khoản các mạng xã hội của sinh viên đang sử dụng (chiếm đoạt tài khoản mạng xã hội). - Bước 4: Yêu cầu sinh viên cài đặt ứng dụng Zoom, Teams để duy trì liên lạc 24/24 với các đối tượng; yêu cầu sinh viên tự quay Video cảnh bị trói, bị bắt nhằm gửi Video cho gia đình thông báo sinh viên đang bị bắt. - Bước 5: Gửi văn bản giả mạo (mạo danh cơ sở giáo dục) thông báo sinh viên trúng tuyển chương trình du học, đào tạo, giao lưu quốc tế ở nước ngoài miễn phí, chỉ cần chứng minh trong tài khoản ngân hàng có số tiền lớn cho sinh viên để sinh viên gửi cho gia đình nhằm tạo tin tưởng cho gia đình biết và chuyển khoản số tiền lớn vào tài khoản ngân hàng của sinh viên. Trường hợp gia đình không chuyển tiền sẽ chuyển sang uy hiếp, thông báo đã bắt cóc sinh viên, nếu không chuyển tiền sẽ bán sinh viên ra nước ngoài.
(Hình ảnh các văn bản giả mạo đảo được đối tượng lừa đảo gửi cho sinh viên)
(Tin nhắn được đối tượng lừa đảo gửi cho sinh viên, yêu cầu đăng nhập vào ứng dụng Zoom để duy trì liên lạc với đối tượng)
Để phòng ngừa có hiệu quả với các hoạt động lừa đảo công nghệ cao nói chung và hình thức lừa đảo “bắt cóc online” các em sinh viên cần thực hiện Quy tắc “6 KHÔNG” sau đây: - Thứ nhất: Không cung cấp thông tin cá nhân, địa chỉ, số điện thoại, số tài khoản ngân hàng của mình cho đối tượng không quen biết; thận trọng rà soát và kiểm tra kỹ thông tin trước khi thực hiện các giao dịch chuyển tiền. - Thứ hai: Không kết bạn và nói chuyện với người lạ, đặc biệt là những tài khoản có ngoại hình đẹp và bắt mắt. Tuyệt đối không tham gia vào các hội, nhóm trên không gian mạng mà không rõ mục đích của đối tượng. - Thứ ba: Không truy cập, đăng nhập vào các đường dẫn, liên kết, website, ứng dụng hoặc mở tệp đính kèm đến từ người gửi không xác đinh, không rõ nguồn gốc. - Thứ tư: Không có cán bộ cơ quan Nhà nước, cơ quan Công an, Viện Kiểm sát, Tòa án… gọi điện để điều tra qua điện thoại, yêu cầu sinh viên phải cung cấp thông tin cá nhân hay đóng tiền. - Thứ năm: Không thực hiện chuyển khoản trước, tuyệt đối không đặt cọc, chuyển khoản tiền cho các đối tượng không quen biết trong bất cứ trường hợp nào. - Thứ sau: Không tham lam tài sản, món quà không rõ nguồn gốc có thể nhận được một cách dễ dàng, những lợi nhuận “phi thực tế” mà không tốn sức lao động, những lời mời chào “việc nhẹ lương cao”.
(Một vụ việc sau khi cơ quan Công an “giải cứu” sinh viên khỏi bẫy lừa đảo công nghệ và bàn giao cho gia đình)