80 NĂM - VANG MÃI CHIẾN CÔNG TRẬN LÊ BÌNH (1945-2025)
- Thứ tư - 26/11/2025 02:09
- In ra
- Đóng cửa sổ này
Hỡi ai qua chợ Lê Bình
Nơi đây thắm máu hy sinh anh hùng
Quyết thề, không đội trời chung
Nơi đây thắm máu hy sinh anh hùng
Quyết thề, không đội trời chung
Tại Cần Thơ, để bảo vệ cửa ngõ phía Nam thị xã Cần Thơ, Pháp cho một đại đội và một số lính mũ đỏ đóng tại thị trấn Cái Răng và “Nhà việc” ở xã Thường Thạnh là trụ sở Ban Chỉ huy quân Pháp do quan ba Rouen cầm đầu. Xác định, thế địch đang hung hăng, cần phải đánh trận phủ đầu làm nhụt ý chí của chúng và tạo khí thế cho phong trào kháng chiến. Lê Bình vừa được điều động từ Sài Gòn xuống đảm nhận Trưởng Quốc gia tự vệ cuộc tỉnh Cần Thơ (tiền thân Công an thành phố Cần Thơ ngày nay), lợi dụng việc Pháp đang cấp giấy hồi cư cho phép hoa kiều đi lại trao đổi mua bán, sau khi cân nhắc các phương án đã quyết định tổ chức một trận đánh thẳng vào sở chỉ huy hành quân Pháp tại thị trấn Cái Răng dưới hình thức “hóa trang kỳ tập”. Một đội cảm tử được thành lập gồm Lê Bình, Bùi Quang Trinh, Cao Minh Lộc, Lê Nhựt Tảo, Trần Chiên do Lê Bình trực tiếp chỉ huy.
Sáng ngày 12/11/1945, các đội viên cảm tử giả dạng thành những Hoa kiều đi buôn tiến vào thị trấn, trà trộn vào dân thường chiếm lĩnh các vị trí được phân công theo kế hoạch. Tốp Lê Bình vô trước, bước qua bậc tam cấp, vào trong ngôi nhà, vừa đúng lúc, Rouen từ trên lầu đi xuống, Lê Bình rút ngay 02 khẩu súng giấu sẵn trong người, nhắm thẳng tên Rouen mà bóp cò, viên quan ba ngã lăn xuống đất, máu lênh láng. Nhân lúc địch chưa kịp định thần, Lê Bình nhanh chóng giật lá cờ ba sắc xuống thay vào đó lá cờ đỏ sao vàng tung bay trên sở chỉ huy địch. Bên ngoài các chiến sỹ cộng hòa vệ binh, du kích cũng nổ súng phối hợp, nhiều mục tiêu bị quân ta tiến công. Sau giây phút bàng hoàng, địch tổ chức phản công lại. Trận quyết đấu ác liệt không cân sức, các chiến sỹ Quốc gia tự vệ cuộc đã ngã xuống sau những loạt đạn cuối cùng được bắn về phía quân thù. Trước hỏa lực mạnh của kẻ địch, ta buộc phải rút lui về Mỹ Khánh. Được tin cấp báo, Pháp điều nhiều xe chở lính từ Cần Thơ xuống thị trấn Cái Răng để tiếp viện nhưng trận đánh đã kết thúc, chúng đưa những chiến sỹ của ta bị thương ra cầu Cái Răng xả súng bắn chết và hất xác xuống sông. Trận đánh ta tiêu diệt tại chỗ 27 tên, bắn bị thương 17 tên. Sau đó Pháp rút toàn bộ lực lượng ở thị trấn Cái Răng về thị xã Cần Thơ.
Đây là chiến công đầu tiên đặc biệt xuất sắc của lực lượng Công an Cần Thơ những ngày đầu kháng Pháp. Trận đánh có ý nghĩa vô cùng quan trọng, đã cổ vũ, kích lệ mạnh mẽ phong trào đấu tranh của Nhân dân từ khắp nơi trong vùng, là ngọn lửa thổi bùng khí thế cách mạng “quyết tử để Tổ quốc quyết sinh”. Tác giả Phạm Duy Khương đã cảm tác: “Đất kháng chiến Lê Bình xung trận - Phất cao cờ vẫy gọi tiến lên - Bưng biền thành thị đua chen - Tầm vông xốc tới rửa hờn ngàn thu”. Chính Rouen đã thừa nhận: “Với những khẩu súng tầm thường họ xung phong dũng cảm, không sợ sệt nao núng trước những loạt súng liên thanh của chúng tôi quét vào họ. Tôi thấy họ hùng dũng tiến lên, bắn nhanh về phía chúng tôi. Một người thanh niên vượt qua khỏi làn đạn, hạ cờ tam sắc xuống, treo lên cờ đỏ sao vàng rồi ngã gục một cách dũng cảm phi thường. Tôi không sợ súng nhưng khiếp sợ tinh thần chiến đấu của họ”. 08 ngày sau trận đánh, tại phiên họp của Chính phủ, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đưa nội dung đầu tiên của chương trình nghị sự bàn công trạng của các liệt sỹ tại mặt trận Cái Răng. Ngay những ngày đầu kháng Pháp, phố Charron ở thủ đô Hà Nội cũng được đổi tên thành Phố Lê Bình. Trận đánh trở thành chủ đề của nhiều tác phẩm văn học - nghệ thuật. Tác giả Phương Hạnh đã trích trong tác phẩm Bình minh tiếng súng Cái Răng: “Hỡi ai qua chợ Lê Bình - Nơi đây thắm máu hy sinh anh hùng - Quyết thề, không đội trời chung - Với quân giặc Pháp hành hung bạo tàn”.
Năm 2016, Công an thành phố Cần Thơ tiếp quản, xây dựng thành Nhà truyền thống Công an Cần Thơ. Ngày 04/3/2017, Nhà truyền thống được khánh thành và đi vào hoạt động. Nhà truyền thống lực lượng Công an Cần Thơ có tổng diện tích hơn 504m2, được trưng bày theo 04 nội dung chính: Gian tưởng niệm anh hùng, liệt sĩ Trận Lê Bình năm 1945; thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp (1945 - 1954); kháng chiến chống đế quốc Mỹ (1954 - 1975); thời kỳ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc (1975 đến nay). Nhà truyền thống thực sự đã trở thành địa chỉ đỏ, nơi giáo dục truyền thống cách mạng, hoài bão, lý tưởng sống cho thế hệ trẻ Công an Cần Thơ.
Với truyền thống “ướng nước nhớ nguồn”, ngày 8/10 âm lịch hàng năm Đảng ủy - Lãnh đạo Công an thành phố tổ chức Lễ tưởng niệm để tri ân các anh hùng, liệt sĩ đã hy sinh trong trận đánh; Công an các đơn vị, địa phương, các tổ chức đoàn thể trong Công an thành phố đều có hàng trăm hoạt động, phần việc tri ân, tưởng nhớ, đền ơn đáp nghĩa các anh hùng, liệt sĩ đã hy sinh cho Tổ quốc nói chung, anh hùng, liệt sĩ lực lượng Công an thành phố nói riêng. Kỷ niệm 80 năm “Trận Lê Bình”, lãnh đạo, cán bộ, chiến sỹ Công an thành phố Cần Thơ xin dâng những đóa hoa tươi thắm để tưởng nhớ anh linh các anh hùng, liệt sỹ và nguyện kế thừa, phát huy truyền thống của ngành, đơn vị; kề vai, sát cánh, phối hợp hiệp đồng chặt chẽ cùng với các cấp, ngành, đoàn thể; gắn bó máu thịt với Nhân dân, phấn đấu hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao, giành thêm nhiều chiến công, đóng góp thành tựu to lớn vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, vào sự nghiệp đổi mới và phát triển bền vững của đất nước nói chung và thành phố Cần Thơ nói riêng; mãi mãi xứng đáng với truyền thống vẻ vang của Ngành và lòng tin yêu của Đảng, Nhà nước và Nhân dân.
* Tài liệu tham khảo:
- Lịch sử Công an nhân dân tỉnh Cần Thơ (tập 1);
- Tư liệu Nhà truyền thống lực lượng Công an Cần Thơ.
* Tài liệu tham khảo:
- Lịch sử Công an nhân dân tỉnh Cần Thơ (tập 1);
- Tư liệu Nhà truyền thống lực lượng Công an Cần Thơ.