Công tác xây dựng phong trào Toàn dân phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ (viết tắt PCCC và CNCH) là một nội dung thuộc phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, có vai trò hết sức quan trọng trong biện pháp nghiệp vụ của lực lượng Cảnh sát PCCC và CNCH trong tình hình mới, là một nội dung quan trọng trong toàn bộ công tác Dân vận của Đảng gắn bó chặt chẽ với các phong trào cách mạng của Đảng, Nhà nước, các ngành, đoàn thể, địa phương; là hình thức cơ bản để tập hợp, thu hút, giáo dục, hướng dẫn, nâng cao nhận thức của đông đảo quần chúng Nhân dân tham gia đấu tranh và phòng ngừa các hành vi vi phạm trong lĩnh vực PCCC và CNCH, không để xảy ra cháy lớn gây thiệt hại về người và tài sản của Nhà nước và Nhân dân góp phần giữ gìn an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội.

Xác định vị trí, vai trò của phong trào Toàn dân PCCC, thời gian qua, lực lượng Cảnh sát PCCC và CNCH nói chung và lực lượng Cảnh sát PCCC và CNCH Công an thành phố Cần Thơ nói riêng đã không ngừng đổi mới sâu sắc cả về nội dung và hình thức thực hiện phong trào Toàn dân PCCC, vừa có chiều rộng, lẫn chiều sâu, tạo sự chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức và hành động của các cấp, các ngành và Nhân dân đối với công tác PCCC và CNCH. Quán triệt và thực hiện nghiêm túc Chỉ thị 01/CT-TTg, Công điện số 220/CĐ-TTg, Công điện số 825/CĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ và các văn bản chỉ đạo của Đảng, Quốc hội, Chính phủ, Bộ Công an và hướng dẫn của Cục PCCC và CNCH trong công tác PCCC và CNCH, Công an thành phố Cần Thơ đã tập trung tham mưu Thành ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân thành phố ban hành nhiều văn bản chỉ đạo về công tác PCCC và CNCH.

Nội dung các văn bản tập trung chỉ đạo, giao trách nhiệm cho các cấp, các ngành, địa phương, cơ quan, đơn vị trên địa bàn phải phối hợp với lực lượng Cảnh sát PCCC và CNCH đẩy mạnh công tác tuyên truyền, xây dựng phong trào, mô hình PCCC, nhất là rà soát, nhân rộng mô hình Tổ liên gia an toàn PCCC và Điểm chữa cháy công cộng theo đúng tinh thần chỉ đạo của đồng chí Nguyễn Văn Long, Thứ trưởng Bộ Công an; bảo đảm 100% nhà ở kết hợp sản xuất, kinh doanh tham gia Tổ liên gia, được tập huấn kiến thức, kỹ năng PCCC... Kết quả, đã rà soát xây dựng được 710 Tổ liên gia, vượt 119,8% so với chỉ tiêu đăng ký; xây dựng 1.046 Điểm chữa cháy công cộng, vượt 113,2% so với chỉ tiêu đăng ký. Tổ chức thực tập phương án chữa cháy, phương án CNCH cấp độ 3 cho 710/710 Tổ liên gia an toàn PCCC (đạt 100%); tuyên truyền, tập huấn kỹ năng, kiến thức PCCC và CNCH, vận động mỗi hộ gia đình tự trang bị tối thiểu 01 bình chữa cháy. Hướng dẫn, vận động được 46.178/ 46.269 (đạt 98%) hộ gia đình mở lối ra khẩn cấp thứ 2 (đối với nhà từ 02 tầng trở lên), có phương án thoát nạn phù hợp với điều kiện thực tế của gia đình.

Tham mưu Ủy ban nhân dân thành phố chỉ đạo và tổ chức thành công Hội thi nghiệp vụ chữa cháy và CNCH “Tổ liên gia an toàn PCCC” cấp huyện và cấp thành phố, qua đó chọn đội tập luyện và tham gia đạt giải Nhì Hội thi cấp khu vực do Bộ Công an tổ chức. Qua triển khai các mô hình, đặc biệt là mô hình “Tổ liên gia và Điểm chữa cháy công cộng” và thực hiện các chỉ tiêu, nhiệm vụ về PCCC và CNCH mà lãnh đạo Bộ giao, đã tạo sự lan tỏa, thu hút được đông đảo người dân tự giác tham gia vào công tác PCCC và CNCH tại cơ sở, khu dân cư; có ý thức cảnh giác, “tự quản, tự phòng”, tự mua sắm trang bị phương tiện chữa cháy cho gia đình; tự tìm hiểu, học tập kiến thức, kỹ năng PCCC, thoát nạn... góp phần không nhỏ trong công tác phòng ngừa, ngăn chặn cháy lớn. Qua thực tế, Tổ liên gia PCCC, Điểm chữa cháy công cộng đã phát huy hiệu quả cao, nhiều đám cháy xảy ra đã được người dân phối hợp dùng bình chữa cháy dập tắt kịp thời, bảo vệ được nhiều tài sản, trước khi lực lượng chữa cháy chuyên nghiệp tới. Theo thống kê trong năm 2023 lực lượng này đã kịp thời phát hiện và dập tắt kịp thời trên 35% tổng số vụ cháy xảy ra trên địa bàn thành phố, góp phần ngăn chặn cháy lớn, gây thiệt hại nghiêm trọng.

Hội thi nghiệp vụ PCCC và CNCH tổ liên gia cấp thành phố năm 2024

Đặc biệt, cuối năm 2023, Công an thành phố đã tham mưu Hội đồng nhân dân ban hành Nghị quyết số 07/2023/NQ-HĐND ngày 08/12/2023 về trang bị phương tiện PCCC cho lực lượng Dân phòng, trang bị đạt 100% số đội (599 đội). Đồng thời, tiếp tục triển khai thực hiện nghiêm túc Đề án của Bộ về “Đổi mới, nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật và kiến thức, kỹ năng về PCCC và CNCH đáp ứng yêu cầu tình hình mới”...Theo thống kê trong năm 2023 và 9 tháng đầu năm 2024 Lực lượng Cảnh sát PCCC và CNCH đã tuyên truyền miệng công tác PCCC được 4.127 cuộc, 195.11 người dự nghe; tuyên truyền lưu động được 745 cuộc, thời lượng 23.797 phút; tuyên truyền trên hệ thống loa phát thanh được 16.521 cuộc, thời lượng 27.242 phút; trên màn hình Led tại các điểm công cộng, tập trung đông người được 60.970 phút; qua Zalo và tin nhắn SMS được 8.778 lượt; hướng dẫn 5.007 người cài đặt và sử dụng App 114; hướng dẫn 20.799 người theo dõi tài khoản Zalo của Cục C07 - BCA; phát 82.520 cẩm nang, tờ rơi tuyên truyền về công tác PCCC và CNCH; vận động cơ sở ký 21.957 bản cam kết đảm bảo an toàn PCCC, vận động 5.267 hộ gia đình tự trang bị bình chữa cháy; 12.129 tờ rơi, 5.363 khuyến cáo, treo 655 băng rôl và 04 pano tuyên truyền Ngày toàn toàn dân PCCC và Tháng an toàn PCCC năm 2023; phối hợp với Đài Truyền hình Việt Nam tại thành phố Cần Thơ, Đài Phát thanh và truyền hình thành phố Cần Thơ, Báo Cần thơ và các cơ quan thông tấn báo chí trên địa bàn thành phố xây dựng 65 phóng sự và viết 04 tin bài tuyên truyền về công tác PCCC và CNCH;  gửi 99 tin bài, 08 clip phóng sự tuyên truyền về công tác PCCC đăng trên Cổng thông tin điện tử C07, Thành ủy, Công an thành phố và Ủy ban nhân dân các quận, huyện.

Bên cạnh mô hình Tổ liên gia và Điểm chữa cháy công cộng, thành phố còn xây dựng được 06 mô hình về PCCC, như: (1) Nhà trọ an toàn cho PCCC cho Phụ nữ và trẻ em; (2) Trường học an toàn PCCC; (3) Hội cựu chiến binh tham gia PCCC; (4) Đội PCCC Ban trị sự giáo hội Phật giáo Hoà Hảo; (5) Khu dân cư an toàn PCCC; (6) Mô hình “Mỗi đoàn viên, hội viên, công đoàn viên là một tuyên truyền viên giỏi trong công tác PCCC và CNCH”, đã thực sự phát huy tác dụng, trở thành hạt nhân, nòng cốt trong công tác PCCC, đáp ứng được phương châm “4 tại chỗ” trong công tác PCCC.

Tuyên truyền an toàn PCCC và CNCH tại trường mầm non Rạng Đông

Công tác PCCC và CNCH và công tác xây dựng phong trào Toàn dân PCCC trên địa bàn thành phố thời gian qua luôn được cấp ủy Đảng, chính quyền, các cấp, các ngành quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện; xem đây là nhiệm vụ hàng đầu trong tổng thể các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Qua đó, công tác quản lý nhà nước về PCCC và CNCH trên địa bàn ngày càng được hoàn thiện và tăng cường, ý thức chấp hành quy định về PCCC được nâng lên, cơ sở hạ tầng được quan tâm đầu tư; tình hình cháy, nổ được kiềm chế và kéo giảm…

Qua triển khai thực hiện công tác PCCC và CNCH nói chung và việc xây dựng phong trào Toàn dân PCCC trên địa bàn thành phố, Công an thành phố rút ra một số kinh nghiệm như sau:

Thứ nhất, Phong trào Toàn dân PCCC phát triển, nhân rộng được đòi hỏi phải có sự chỉ đạo sâu sát, quyết liệt từ các cấp, các ngành, huy động được sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị mà nòng cốt là lực lượng Công an. Thực tiễn cho thấy từ khi lãnh đạo Bộ Công an tham mưu Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị 01/CT-TTg, Bộ Công an có Kế hoạch số 18/KH-BCA triển khai thực hiện Chỉ thị 01/CT-TTg và nhiều văn bản chỉ đạo sâu sát, quyết liệt thì phong trào, mô hình PCCC được quan tâm chú ý và triển khai nhân rộng như: Phong trào phá dỡ chuồng cọp, mở lối thoát nạn thứ 2, tự trang bị bình chữa cháy, các mô hình Tổ liên gia, Điểm chữa cháy công cộng thời gian qua được các cấp, các ngành quan tâm chỉ đạo quyết liệt nên hiện nay phong trào đã phát triển mạnh và đạt nhiều kết quả tích cực.

Thứ hai, Phải huy động được nhiều lực lượng tham gia cùng lực lượng Công an, nhất là vai trò của chính quyền địa phương trong việc phát động phong trào và xây dựng mô hình PCCC; đồng thời, phải gắn nhiệm vụ đảm bảo an toàn PCCC với mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội tại đơn vị, địa phương. Thường xuyên làm tốt công tác tuyên truyền, vận động, nâng cao nhận thức để các cấp, các ngành và Nhân dân đồng thuận, ủng hộ, xem đây vừa là lợi ích, vừa là nhiệm vụ quan trọng phải thực hiện nhằm bảo vệ tính mạng, tài sản của Nhà nước và Nhân dân.

Thứ ba, Thường xuyên quan tâm đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ, xây dựng đội ngũ tuyên truyền viên, cộng tác viên, báo cáo viên về PCCC ở các cấp, các ngành, địa phương thực sự tâm huyết, tận tâm với công việc, có đủ khả năng, trình độ hướng dẫn, truyền tải đầy đủ các thông tin... Từ đó làm cho mọi nhà, mọi người, mọi cơ quan, tổ chức... nắm vững pháp luật, kiến thức, nghiệp vụ PCCC, CNCH, trở thành cánh tay nối dài trong tuyên truyền, vận động, xây dựng phong trào và nhân rộng các mô hình PCCC, CNCH. Đồng thời cần có chính sách khen thưởng, động viên kịp thời nhằm khích lệ tinh thần; tranh thủ tối đa các nguồn lực, xã hội hóa trong việc đầu tư, hỗ trợ để có thêm kinh phí, trang thiết bị phục vụ cho việc xây dựng và duy trì phong trào và các mô hình hoạt động bền vững, hiệu quả...

* Một số hình ảnh hoạt động: