Thực tế cho thấy, âm mưu cơ bản, lâu dài của các thế lực thù địch, phản động là xóa bỏ chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, thủ tiêu sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam và chế độ xã hội chủ nghĩa ở nước ta. Để thực hiện âm mưu đó, chúng triển khai chiến lược “diễn biến hòa bình”, tấn công trên mặt trận tư tưởng, văn hóa, tập trung vào các vấn đề sau: (1) Cho rằng chủ nghĩa Mác - Lênin đã lỗi thời, không còn phù hợp; (2) Phê phán, đả kích Đảng, đòi đa nguyên đa đảng, xóa bỏ Điều 4 Hiến pháp; (3) Tuyên truyền rằng tình trạng tham nhũng, suy thoái của cán bộ, đảng viên và việc xử lý kỷ luật nhiều cán bộ cấp cao là “dấu hiệu suy thoái, sụp đổ của Đảng”; (4) Xuyên tạc, phủ nhận giá trị tư tưởng, đạo đức Hồ Chí Minh; (5) Vu cáo Việt Nam vi phạm nhân quyền.

Thủ đoạn của chúng là sử dụng các bài viết, thơ, sách, báo, và các nền tảng như YouTube, TikTok, Telegram để lan truyền nhanh chóng, thu hút sự chú ý của công chúng, đồng thời lôi kéo, mua chuộc một số trí thức, văn nghệ sĩ và cựu lãnh đạo. Do đó, công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trở thành nhiệm vụ cấp bách, trong đó báo chí đóng vai trò đặc biệt quan trọng.

Từ thực tiễn bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch của các cơ quan báo chí thời gian qua, có thể rút ra những nhận xét cơ bản sau:

(1) Cấp uỷ, lãnh đạo các cơ quan báo chí luôn nhận thức được tầm quan trọng của công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái thù địch. Một số cơ quan báo chí đặc biệt chú ý đến việc triển khai, cụ thể hóa Nghị quyết 35 của Bộ Chính trị như: Báo Cần Thơ, Đài Phát thanh truyền hình thành phố Cần Thơ, báo Sài Gòn Giải phóng, báo Quân đội đã xây dựng các chuyên trang về bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.

(2) Nhiều cơ quan báo chí viết bài phản bác, đấu tranh các luận điệu xuyên tạc, định hướng dư luận, nhiều tuyến bài viết có chất lượng, sức lan tỏa lớn.

(3) Các vụ việc cụ thể, phức tạp luôn được các cơ quan báo chí bám sát với những loạt bài có sức thuyết phục cao, cung cấp cho người dân những thông tin đủ, đúng, góp phần đấu tranh có hiệu quả với các quan điểm sai trái, thù địch, lợi dụng những vụ việc này để xuyên tạc, kích động chống phá.

(4) Đội ngũ phóng viên được đào tạo cơ bản, chuyên sâu, không ngừng tu dưỡng, rèn luyện bản lĩnh chính trị, phẩm chất đạo đức cách mạng, luôn nhận thức được vai trò, trách nhiệm của mình được quy định rõ trong Luật Báo chí và các văn bản pháp luật khác.

Bên cạnh những mặt tích cực trong công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch của các cơ quan báo chí còn tồn tại những hạn chế nhất định, cụ thể như: một số cơ quan báo chí chưa thật sự chủ động trong công tác đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, vai trò lãnh đạo của cấp ủy cơ quan chủ quản báo chí có lúc chưa phát huy, có lúc biểu hiện buông lỏng quản lý, né tránh trách nhiệm duyệt nội dung, quản lý chưa toàn diện về định hướng tư tưởng chính tri đối với hoạt động thông tin của báo chí, các tuyến bài của các cơ quan báo chí liên quan đến đấu tranh, phản bác… thường mới chỉ mang tính chất gắn với từng sự kiện, chưa thường xuyên, liên tục, vì vậy mức độ tác động và lan tỏa chưa nhiều; một số bài báo còn mang tính chất câu view và câu like, không đúng với mục đích, tôn chỉ của báo chí…

Để công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình hiện nạy, báo chí cần thực hiện tốt một số nội dung sau:

Một là, mỗi một phóng viên báo chí, nhất là người đứng đầu cần nhận thức rõ tầm quan trọng của công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch; đồng thời phải nhận thức rõ chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của báo chí. Mỗi khi có nhận thức rõ, đúng thì mỗi phóng viên, biên tập viên, đặc biệt là người đứng đầu các cơ quan báo chí mới có thể đề ra các kế hoạch, chương trình hành động để tham gia công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch đạt được hiệu quả thiết thực. Quá trình thực hiện cần bám sát và quán triệt những nội dung cơ bản trong Nghị quyết 35-NQ/TW ngày 22/10/2018 của Bộ Chính trị về tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới.

Hai là, tích cực đẩy mạnh các hoạt động báo cáo chuyên đề, tập huấn kỹ năng nhận diện, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch cho các phóng viên báo chí và công tác viên. Thực tiễn cho thấy, để thực hiện viết bài, đưa ra các luận điểm để đấu tranh phản bác… là điều không hề dễ dàng mà là rất khó, đòi hỏi nghiên cứu chuyên sâu, vì vậy chỉ thông qua các buổi nghe báo cáo chuyên đề, tập huấn kỹ năng… mới là kênh giáo dục, cung cấp tri thức tốt nhất cho đội ngũ phóng viên báo chí, phục vụ cho việc nhận diện, đấu tranh phản bác có hiệu quả các quan điểm sai trái, thù địch. Đặc biệt, cần chú trọng công tác giáo dục chính trị tư tưởng, bồi dưỡng lý tưởng cách mạng, đạo đức nghề nghiệp… cho đội ngũ phóng viên, báo chí; tiếp tục rèn giũa, đẩy mạnh việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh, đặc biệt là phong cách và những lời răn dạy của Người dành cho nền báo chí cách mạng.

Ba là, xây dựng kế hoạch và có lộ trình bài bản, căn cơ để hình thành các tuyến bài dài kỳ gắn với việc tuyên truyền, lan tỏa thông tin tích cực, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch. Các tuyến bài đó cần tập trung vào việc phản bác những nội dung mà các đối tượng đang tập trung xuyên tạc trên internet, mạng xã hội; thực hiện đúng tinh thần tăng cường thông tin tích cực, “lấy cái đẹp dẹp cái xấu”, góp phần vào việc bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch hiện nay.

Bốn là, kiên quyết xử lý các vi phạm trong viết bài, đặc biệt là xử lý khâu viết và khâu biên tập, kiểm duyệt bài, nhất là bài viết mang tính câu view và câu like đang khá phổ biến trên một số tờ báo điện tử, ảnh hưởng rất lớn đến việc tuyên truyền, lan tỏa thông tin tích cực, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch.